Het verzet
ta
ta
             Mia Scholten van den Bergh - Louis de Bourbon

a
Louis de Bourbon, oorspronkelijk journalist, was in november 1938 burgemeester in “Escharen en Langenboom” (omgeving Grave) geworden. Deze post werd opgeheven, waarna hij van mei 1941 tot juni 1943 burgemeester van Oss was. In deze periode is hij o.a. ondergedoken in Lith. Zijn vrouw en kinderen wisten feitelijk niet waar ze heen moesten en bleven achter in Oss. Zij hebben het in die tijd heel moeilijk gehad. Hij kwam na de bevrijding op 19 september 1944 weer terug naar Oss als waarnemend burgemeester. Op 1 juni 1946 werd in Oss de nieuwe burgemeester aangesteld. Na de oorlog is zijn huwelijk ontbonden. Hij had een vrouw leren kennen in zijn onderduikperiode uit de zg. Mookse kunstenaarskolonie met wie hij trouwde. Dit huwelijk duurde 3 jaar. Daarna leefde hij nog enige tijd samen met een barones. Deze vrouw verliet hij weer voor zijn eerste vrouw, waar hij nadien opnieuw mee in het huwelijk trad.

Ontvangst van de familie De Bourbon op 17 mei 1941 in Oss. Het bloemetje werd aangeboden door Bep Konig de dochter van de gemeentesecretaris.


Hoewel dat zijn ambitie niet bij het burgemeesterschap lag, bleef hij op aandrang van zijn omgeving toch nog lange tijd in functie, omdat zijn vertrek gedurende de bezettingsjaren direct aanleiding zou geven tot de benoeming van een NSB-er op deze positie.

Naast burgemeester was Louis de Bourbon vooral een schrijver, dichter en artistiek schilder. Toen hij uit Oss was vertrokken om onder te duiken, zo vertelde hij persoonlijk aan Mia, was dit alleen om privé redenen die geen relatie hadden met het verzet. Voor zover bekend was hij gedurende deze onderduikperiode in Mook en in Lith. In de enkele jaren van zijn burgemeesterschap toonde Louis de Bourbon leiderschap en betrokkenheid. Hij probeerde het leven voor de inwoners van Oss draagbaar te maken en gaf zelfs hoop voor de toekomst. Dit werd onfortuinlijk genoeg niet gerealiseerd. Uiteindelijk werden alle in Oss opgeroepen joden toch naar de dodenkampen getransporteerd. De Bourbon nam geen deel aan illegale activiteiten. Personen met hoog aanzien als de Bourbon gingen bij twijfel bij de bezetter onmiddellijk op de “zwarte lijst”. Hij was echter onopvallend voor de Duitsers, erg diplomatiek en liet zonder zijn tussenkomst anderen “hun plicht” doen. Na zijn ontslag, tijdens zijn onderduikperiode, werd hij bij verstek door de Duitsers ter dood veroordeeld.

 

Afscheidsrede voor Louis de Bourbon als vertrekkend burgemeester van Oss.

In een vertrouwelijk gesprek tussen Mia van den Bergh en Louis de Bourbon vertelde zij hem over enkele van de ondergrondse activiteiten op het distributiekantoor. Hij was dankbaar voor de hulp aan de Joden en de onderduikers. De burgemeester vertrouwde haar toe dat er zo erg grote risico’s genomen werden. Hij gaf eerlijk toe dat hij persoonlijk nooit in dit soort werk betrokken kon worden. “In alle gevallen”, zei hij, “blijf doorgaan met het goede werk ter bescherming van onze mensen”. Dit gesprek was niet geagendeerd, het vond plaats tijdens de lunchpauze, zodat iedereen weg was. Na afloop vroeg hij aan Mia om via de zijdeur te vertrekken en niet samen met hem. Zo zouden zij niet samen gezien worden.

De KP Nuland, die gezien de evacuatie van Nuland en de gevechten in dat gebied tussen de geallieerden met de Duitsers die nog in Den Bosch zitten, wijkt tussen 18 tot en met 24 september 1944 (bron: dagboek verzet Lith) uit naar Lithoyen. Daar kwam Jan Verberne (militair leider van KP Nuland) in contact met “de bange Louis de Bourbon die toen nog in Lith ondergedoken zat”. Inmiddels waren de geallieerden in Oss, reden waarom Louis De Bourbon door de KP Nuland opgehaald en naar Oss gebracht werd. Na 24 september bleef de KP Nuland in Oss. De knokploeg werd ondergebracht in het leegstaande café van “van de Goey” op de Heuvel, van waaruit de KP nog ordediensten verrichtte tot de bevrijding van Nuland. (bron: getuigenissen van 5 voormalige leden van de KP Nuland in 1989 en 1994). In 1947 is een officieel rapport opgemaakt waarin de grote rol van de KP Nuland bij de bevrijding van Oss is vastgelegd.

 

“Ik ben geen soldaat, geen held en wil schilderen”.  


Louis de Bourbon zijn allerlei verzetsdaden toegedacht op grond van enkele aantoonbaar onjuiste getuigenissen. Volgens Mia van den Bergh, maar ook volgens de overtuiging van anderen is dit beslist onjuist. Tegen Mia zei hij letterlijk “Ik ben geen soldaat, geen held en wil schilderen”. Zou Louis langer geleefd hebben, dan zou hij deze verhalen over hem in het verzet met stelligheid hebben weersproken, zo zeggen mensen die hem in de Osse periode persoonlijk kenden1.

1. Een voetnoot van Drs. W.A.H. den Ridder m.b.t. deze visie op Louis de Bourbon.





© Copyright Sion 2002 - 2013


 






 Contact

Credits

Gastenboek

Disclaimer

Home